خوشه های اقتصادی

یکی از دوستان می گفت: چیکار دارم که هی از وضعیـّت بد اقتصادی مردم ایران می نویسم. یا اینکه بسوزند و دم نزنند، یا اگر حرفی دارند، بدانند این همه محافظه کاری و زیر لبی غـُر غـُرهایشان، نتیجه ای جز این ندارد و الحمدالله که سر ساقی سلامت است و سهم و جیره ی آنان که باید میرسد و بقیه هم توی صف بایستند تا ببینند جزو کدام گروه و خوشه های اقتصادی هستند؟؟ آن گاه ، شاید حقـّشان بدستشان خواهد رسید، انشالله تعالی. برای اطلاع آندسته از دوستانی که از داغی آتش زندگی داخل ایران دورند و مدام به آنها، طعنه میزنند که خوشابحالتان که از عشق و حال وطن برخوردارید؛ توضیح دهم که بیش از 4 سال است؛ دولتیان در تلاشند سوبسیدهای دولتی را از روی اجناس و آب و برق و... بردارند و بر اساس بعضی مشخصّات حقیقی و حقوقی افراد، نسبت به پرداخت پول نفت ت ت !! بصورت نقدی به اقشار کم درآمد جامعه، اقدام کنند و صد البته مردم پس از آن باید بهای بیشتر اجناس را چندین برابر و در بعضی مواقع تا حدود هفت، هشت برابر قیمت فعلی بپردازند و آنجاست که وای به حال خانه و خانواده ای خواهد بود که عیال وار و آبرودار و بیکار باشد. من با خودم فکر میکردم، سوای پیامدها ومسائل اقتصادی که در تخصص من نیست؛ آیا بعید نیست که پیامدهای دیگری هم درپشت این کارها باشد و یا بعدا ً هویدا شود؟ تا بود مردم را «خودی و غیر خودی» کردند و نتیجه اش را میبینیم که وقتی با همسایه ام تضاد فکری و نظری دارم؛ باید فکر و قضاوت کنم که او اجنبی و بیگانه و جاسوس خارجی و ....است. حالا هم مردم را «خوشه خوشه» کرده‌اند که شما فقیرید؛ آن یکی‌ کمتر فقیراست؛ آن دیگری که دیگه، حسابی حسابی فقیراست و در مقابل آن عده هم که بچه پول دارند و از همون اوّل حسابشون معلوم بود و هست. از فردا هم لابد توی مدرسه‌ها، بچه‌ها همدیگر را با پسوند «خوشه»هایشان‌، همدیگر را صدا می‌زنند؛ انگار که بچه های کلاس پنجمی با فخر خاصی بگه: برو خوشه اوّلی گدا گشنه!

در عجبم که آیا این لیاقت ایرانی است؟ به یاد دارم که زمانی شوراهای محل، افراد بی‌بضاعت را شناسایی می کرد؛ تا به آنها کوپن نان بدهند و همه ی عالم و آدم با دیدن آن کوپن، پی به استطاعت مالی آنها ببرد؛ درحالیکه چه بسیار بودند آدمهای مستحقی که از سر آبرو، رنگ پریده ی صورتشان را باضرب سیلی، سرخ جلوه میدادند و هیچوقت حتی همسایه ی دیوار به دیوار آنها، خبردار ناله ی از سرگرسنگی دخترک بینوای آنان نشد. آنزمان چه قدر اعتراضها شد که کرامت انسانی را دریابید و ...، نمیدانم امروزه باید از حفظ چه چیزی فریاد کرد؟ کرامت که سهل است؛ سخن از سفره ی مردم گویید... گویند: در زمان قاجارها، صدراعظم راه میرفت و به مقدار خوش آمد خود و شانس طرف مقابل، دست میکرد توی یک گونی و مشت مشت پول بود که جهت مصالح عالیه، خرج میشد. آن خط فکری و این هم نتیجه ی آن‌ که 70 میلیون آدم، صدقه بگیر بشوند؟

جدا ً نمیدانم فایده ی این ادا و اصول‌ها چیست؟ آیا مگر نتیجه ی رسیدگی به «پولهای بادآورده» به جایی انجامید؟ گاهی با خود میگویم این به معنی دست مردم را زیر «سنگ» ‌گذاشتن نیست؟ مهم نیست چه کسی در راس قدرت باشد، یعنی نمیشه از پس‌فردا هم اینکه از کسی خوششان نیامد؛ دستور دهند، حقوق و مواجبش را قطع کنند؟ و لابد کم کم هم دستور می‌دهند هر کسی هم که می آید جیره ومواجبش را بگیرد؛ دست بوسی حاکم، فراموشش نشود. مگر این‌همه کشور در دنیا چه‌ می‌کنند؟ تازه بیشترشان هم اینگونه پولهای کلان و مسلـّم ناشی از فروش نفت را نیز ندارند؟ میدانم شاید بگویید که مسئله ی تحریمها و فشارهای دولتهای دشمن ن ن ن !!! عامل این همه سختی است؟ ولی این چه ربطی به وجود نقدینگی در دست مردم و تامین مخارج اولیه ی آنها دارد؟ سوال اینجاست که در عمل«دولت باید حقوق بگیر مردم باشد؛ یا مردم جیره خوار دولت»؟؟ اگر درآمدی کلان از نفت نبود؛ شاید بتوان جور دیگری به این مسئله نگریست. امـّا اینکه گروهی، هر جور خواستند برمی‌دارند و خرج می‌کنند و آخرسر هم اگر چیزی ماند به صاحبان اصلی‌اش صدقه بدهند؛ آیا شایسته ی این مردم است؟؟‌ گویی که «خرمن» کشاورز را از دستش بگیرند و مردم را «خوشه‌چین» کنند؟ مردم هم پلاکارد بردارند که «ثوابت باشد ای دارای خرمن … اگر رحمی کنی بر خوشه چینی»

پینوشت

1- عکس بالا، مربوط به شروع تحویل سهام عدالت، بجای مبلغ نقدی به بازنشستگان عزیز است.

2- معنی خوشه چین در فرهنگ دهخدا چنین آمده است«آنکه پس از درو کردن کشت زار جو و گندم و جمع‌آوری حاصل ، تک خوشه هایی که در آنجا مانده برای خویشتن جمع می کند٬ ریزه خوار». شاید جوان ترها با یادآوری داستان «سیاوشون» اثر خانم سیمین دانشور که بخشی از آن در کتابهای فارسی سال دوّم دبیرستان نیز چاپ شده است؛ بهتر بتوانند معنی خوشه چین را بیاد آورند. 3- فردوسی بزرگ میفرماید:

از آنروز دشمن به ما چیره گشت / که ما را خرد تیره گشت ..... از آن روز این خانه ویرانه گشت / که نان آورش بیگانه گشت ..... چو ناکس به ده کدخدایی کند / کشاورز باید، گدایی کند